بررسی وتحلیل ارکان جرم تصرف عدوانی درحقوق ایران
فصلنامه حقوق، مجله ی دانشکده حقوق وعلوم سیاسی، دوره 42
شماره 4 ، زمستان 1391 صفحات 116 – 97
محمد جعفرحبیب زاده: استاد گروه حقوق دانشکده علوم انسانی دانشگاه تربیت مدرس
کاظم کوهی اصفهانی : دانشجوی دکتری حقوق کیفری وجرم شناسی دانشگاه تربیت مدرس
تاریخ دریافت : 23/11/1387 تاریخ تصویب :03/02/1391
(( درج این مقاله دراین سایت به معنای تایید محتوای آن نیست ))
جرم تصرف عدوانی
جرم تصرف عدوانی ازجرائم علیه اموال ومالکیت است که اگرچه ازابتدای قانون گذاری درایران جرم انگاری شده اما با گذشت زمان به گستره ی آن افزوده گردیده است.
دراین مقاله، ضمن واکاری ادله ی جرم تصرف عدوانی، سعی شده با توجه به سیرتحول جرم انگاری ومنظورقانون گذارازوضع آن ، تحلیل درست وعلمی ارائه شود.
نویسنده ی این مقاله، با تعریف جرم تصرف عدوانی، به تبیین ارکان تشکیل دهنده ی آن پرداخته و به فلسفه ی جرم تصرف عدوانی اشاره می دارد.
در ادامه وضعیت جرائم موضوع ماده 690 قانون مجازات اسلامی را بررسی می کند وبه توضیح وشمارش مواردی که مشمول این قانون می شوند می پردازد.
با توجه به قانون فوق، کسی که اقدام به هرگونه تجاوزوتصرف عدوانی یا ایجاد مزاحمت یا ممانعت ازحق، درموارد مذکورنماید، محکوم به مجازات یک ماه تا یکسال می شود.
ارکان تشکیل دهنده ی جرم تصرف عدوانی
الف – رکن قانونی : مواد 690 ، 692، 693 و 695 قانون مجازات اسلامی رکن قانونی جرم تصرف عدوانی هستند.
ب – رکن مادی : در رکن مادی معمولا به بررسی اجزاء وشرایط نه گانه وتأثیر یا عدم تأثیرآنها در تحقق رکن مادی جرم پرداخته می شود.
ج – رکن روانی : جدای از تحقق خارجی وعینی رفتار مجرمانه مندرج در قانون ، برای تحقق اعتباری جرم ، لازم است این رفتار با علم واراده صورت گیرد.
شروط رکن مادی
رفتار مجرمانه – موضوع جرم – وسیله مجرمانه – زمان و مکان وقوع جرم – شخصیت بزه کار وبزه دیده – نتیجه ی مجرمانه و رابطه ی سببیت
با دقت درمواد ناظر بر، رکن قانونی جرم تصرف عدوانی وهمچنین دعوی حقوقی تصرف عدوانی مشخص می شود که موضوع این جرم اموال غیرمنقول است.
یکی ازخصوصیات مهم جرایم علیه اموال ومالکیت ، آن است که موضوع جرم ، باید مال متعلق به دیگری باشد.
اگرکسی با انجام یکی ازرفتارهای ناظر برجرایم علیه اموال مال خود را موضوع این اعمال قراردهد اقدام او جرم نیست.
با توجه به عمومیتی که ماده 690 دارد تصرف غیرقانونی برهرمال غیرمنقول ، با وجود سایرشرایط مشمول عنوان مجرمانه تصرف عدوانی خواهد بود .
نتیجه گیری
در بخش نتیجه گیری به نظر می رسد جرم تصرف عدوانی درتمامی مصادیق آن جرمی مستمر است زیرا قهر وغلبه دراین ماده تنها وصف رفتار مجرمانه مرتکب است نه جزو ماهیت رفتار او.
این جرم با شکایت هرذی نفعی که حقی قانونی در مال مزبور دارد قابل رسیدگی است .
مهمترین فرق بین جرم تصرف عدوانی با تصرف عدوانی مدنی وجود یا عدم وجود رکن روانی(علم موضوعی مرتکب به تعلق مال به غیر وعمد وی در تصرف ) در متصرف عدوان است.
مجرم شناخته شدن مرتکب ، توسط قاضی احراز می شود.
( متن کامل مقاله در فایل پیوست )
برای دانلود مقاله تصرف عدوانی در حقوق ایران روی تصویر زیر کلیک کنید.
