دو فصلنامه «پژوهش های مالیه اسلامی » سال اول
شماره اول ، بهار و تابستان 1392
بررسی راه کارهای فقهی و حقوقی معاملات پیش فروش
زهرا گویا ، مجید واله
دریافت : 23/08/1391 پذیرش :12/06/1392
(خلاصه )
پیش فروش
پیش فروش معامله ای است ، که امروزه در نظام اقتصادی و تجاری تمامی کشورها متداول گشته است .و این گستردگی مسائلی را به وجود آورده که کمتر به آن توجه می شود .
این امر موجب خسران و ضرر عده ای و ایجاد زمینه سوء استفاده برای عده ای دیگر شده است .
اقسام بیع از دیدگاه فقهی
1-بیع نقد : برای تسلیم مبیع یا تادیه ثمن موعدی قرارداده نشده است .
2- بیع نسیه: ثمن کلی است و برای تادیه آن مدتی معین شده است .لیکن اگر مبیع آن نیز کلی باشد باید هیچ گونه موعدی برای تسلیم مقرر نشود، و الا بیع کالی به کالی می شود .
3- بیع سلف یا سلم : مبیع کلی ما فی الذمه است و برای تسلیم آن موعدی در عقد مقرر شده است . هر چند ثمن می تواند عین معین یا کلی باشد ، لیکن باید در مجلس عقد به بایع تادیه شود .
4- بیع کالی به کالی : مبیع و ثمن هر دو کلی فی الذمه هستند و برای تسلیم مبیع و پرداخت ثمن موعدی مقررشده است . این بیع از نظر اکثر فقهای امامیه باطل بوده و الزام آور نیست .
بیع از دیدگاه حقوق دانان
در قانون مدنی بیع نقد و نسیه صحیح تلقی شده است . اما در خصوص بیع سلف یا سلم ، قانون مدنی ساکت است و در نتیجه بیشتر حقوقدانان این بیع را نیز صحیح دانسته اند .
و همچنین حقوق دانان سکوت قانون را قرینه ای بر جواز و صحت معامله کالی به کالی نیز دانسته اند .
راه کارهای پیش فروش
- قراردادن پیش فروش در قالب سلف
- قراردادن پیش فروش در قالب سلف موازی
- قراردادن پیش فروش در قالب بیع کالی به کالی
- قراردادن پیش فروش در قالب بیعانه یا پیش بها
- قراردادن پیش فروش درقالب شرکت
- قراردادن پیش فروش در قالب شرط ضمن عقد
- قراردادن پیش فروش در قالب صلح
نتیجه
نتیجه اینکه نمی توان حکم کرد پیش فروش مرادف و هم معنای بیع سلف است بلکه مفهوم وسیعی است از اقسام مختلفی از بیع و قرارداد .
«متن کامل مقاله در فایل پیوست »
برای دانلود مقاله بررسی راه کارهای فقهی و حقوقی معاملات پیش فروش روی تصویر زیر کلیک کنید.
