مبنای حقوقی دادخواست الزام به تنظیم سند رسمی اعیانی
اعیانی عبارت از کلیه بناها و مستحدثات ساخنه شده بر روی عرصه و زمین ملک است.
معمولا مالکیت عرصه و اعیان املاک در یک نفر جمع است و این دو با یکدیگر منتقل میشوند اما در مواردی ممکن است این دو مالکیت از یک دیگر تفکیک شوند و به دو شخص مختلف تعلق گیرد.
هر گاه مالک به شخص یا اشخاصی اجازه احداث اعیانی در ملک خود بدهد شخص مزبور مالک اعیانی محسوب میشود . می تواتند از طریق اداره ثبت اسناد و املاک اقدام به ثبت سند مالکیت اعیانی نماید.
شایع ترین مصداق این موضوع در املاکی است که عرصه ی ان موقوفه است.
اجاره املاک موقوفه بلند مدت است و در قرار داد حق احداث بنا در زمین وقفی به مستاجر داده میشود. مستاجر با ساخت بنا به هزینه ی خود و اجازه رسمی متولی موقوفه مالک اعیانی میشود.
در صورتی که اعیانی ملک قبلا ثبت رسمی شده باشد و مالک ان را از طریق قرارداد عادی منتقل کرده باشد و از رسمی انتقال دادن ان استنکاف کند. انتقال گیرنده میتواند دادخواست الزام مالک به تنظیم سند رسمی را طرح کند.
طرفین دعوا
خواهان: شخصی است که مالکیت اعیانی به وی منتقل شده است .
خوانده: مالک رسمی اعیانی است.
(اگر بین فروشنده و مالک رسمی ان ایادی و واسطه ی دیگری باشند باید نام همه ی انها به عنوان خوانده در دادخواست ذکر شود.در این دادخواست نیازی به ذکر نام مالک عرصه به عنوان خوانده نیست.)
مرجع صالح برای رسیدگی ، دادگاه محل وقوع ملک است .
نحوه ی اجرای رأی
بعد از قطعیت رای و صدور اجرائیه دادگاه ابتدا به محکوم علیه ابلاغ میکند که ظرف 10 روز پس از ابلاغ برای تنظیم در دفتر خانه حاضر شود.و اگر محکوم علیه حاضر نشد با تقاضای سر دفتر نماینده دادگاه در دفتر خانه حاضر میشود و قرارداد انتقال را امضاء خواهد کرد.
برخی نکات کلیدی
1.در صورتی که فروشنده غیر از مالک رسمی باشد ومتعهد به تنظیم سند رسمی صرفا به خسارت و ضررهای وارده محکوم میشود.
2.اگر اعیانی ملک قبلا ثبت نشده باشد و سند مالکیت مجزا از عرصه نداشته باشد دادخواست الزام به ثبت سند رسمی مسموع نخواهد بود.
3.اگر اعیانی سابقه ی ثبتی نداشته باشد در صورتی که شرایط قانون تعیین و تکلیف وضعیت ثبتی اراضی و ساختمان های فاقد سند رسمی مصوب 1390 وجود داشته باشد مالک اعیانی میتواند از طریق اداره ثبت اقدام به دریافت سند مالکیت اعیانی نماید.
مستندات قانونی
ماده ی 504 قانون مدنی
ماده 39 قانون مدنی
ماده 1 قانون تعیین تکلیف وضعیت ثبتی اراضی و ساختمان های فاقد سند رسمی
ماده 47 قانون اجرای احکام مدنی
ماده 401 مکرر ا.ق.ثبت اسناد و املاک (الحاقی مصوب 1324)
رویه ها و نظرات قضایی….
برگرفته از کتاب
راهنمای تحلیلی کاربردی دعاوی ملکی
نوشته حسین اقدامی وکیل و مشاور حقوقی متخصص در زمینه حقوق املاک و مستغلات