امکان فروش مبیع سلف پیش ازسررسید ازدیدگاه فقیهان شیعه واهل سنت
حقوق اسلامی / سال چهاردهم / شماره 55/ زمستان 1396
عبدالحسین شیرودی : استاد گروه حقوق خصوصی دانشگاه تهران
هادی رحمانی : دانشجوی دکترای حقوق خصوصی پردیس فارابی دانشگاه تهران
(( درج این مقاله دراین سایت به معنای تایید محتوای آن نیست ))
با توجه به اینکه بیشتر فقیهان با فروش کالای خریده شده به قرارداد سلف ، قبل ازسررسید آن مخالف هستند.
خریدو فروش ثانوی اوراق سلف پیش از سررسید با مشکل مواجه شده است.
چون در حقیقت خرید وفروش این اوراق به معنای خرید وفروش مالکیت مشاع دارندگان اوراق از کالای خریده شده است.
نویسندگان این مقاله سعی دارند تا با بررسی ریشه ای و زیربنایی نظر فقیهان ، به بحث علمی وفقهی دراین باره بپردازند.
سه حالت برای فروش مبیع سلف وجود دارد.
- الف ) فروش مبیع پیش از سررسید.
- ب ) فروش مبیع سلف پس ازسررسید وقبل ازقبض که دراین مورد بین علما اختلاف نظر وجود دارد.
- ج ) فروش مبیع سلف پس از سررسید وپس ازقبض که همه فقها بدون هیچ گونه اختلاف نظری آن را جایز دانسته اند.
برای بررسی جواز یا عدم جواز فروش مبیع سلف پیش ازسررسید لازم است نظرات موافق ومخالف را به طور جداگانه
مورد نظر قرارداد که در آغاز مقاله به این مباحث پرداخته شده است .
سپس به بررسی دلایل استنادی فقیهان شیعه بر ممنوعیت فروش مبیع سلف پیش از سررسید پرداخته که عبارتند از:
- عدم مالکیت خریدار بر مبیع سلف پیش از سررسید
- عدم قدرت خریدار بر تسلیم مبیع پیش از سررسید
- غرری بودن فروش مبیع سلف پیش از سررسید
- عدم استحقاق خریداربرمطالبه مبیع سلف پیش از سررسید
- بیع دین به دین بودن فروش مبیع سلف پیش از سررسید
- فروش مبیع سلف پیش از سررسید ، بیع دین پیش از قبض است
- عدم تسلط بایع بر مبیع سلف
- اجماع
در ادامه به بررسی نظرات فقهای اهل سنت اشاره شده که به صورت تیتروار عبارتند از :
- فروش مبیع سلف پیش از قبض به فروشنده سلف
- فروش مبیع سلف پیش از قبض به شخصی غیر از خود فروشنده سلف
- بررسی دلایل استنادی فقیهان اهل سنت برممنوعیت فروش مبیع سلف پیش از سررسید
- اجماع
- تحقق توالی ضمانین
- عدم استقرار دین سلم
نتیجه گیری
در بخش نتیجه گیری باید گفت مجمع جهانی فقه اسلامی به جهت تطبیق های شرعی وایجاد بازار اسلامی در تصمیم شماره 63 اینگونه آورده است که :
فروش مال خریده شده به عقد سلم پیش از قبض آن جائز نیست که در تصمیمات بعدی نیز به آن پافشاری شده است.
تصمیم این مرجع مهرنهایی برعدم امکان فروش مبیع سلف پیش ازپیش ودرنتیجه پیش ازسررسید می باشد.
( متن کامل مقاله درفایل پیوست )
برای دانلود مقاله امکان فروش مبیع سلف پیش ازسررسید ازدیدگاه فقیهان شیعه واهل سنت روی تصویر زیر کلیک کنید.
